Phân biệt nhôm và hợp kim nhôm như thế nào? Cùng tìm hiểu cách nhận biết, tính chất vật lý, ứng dụng và giá trị thu mua thực tế trong bài viết của đơn vị Phế liệu Tuấn Hùng ngay sau đây!
Khi nói đến “nhôm”, nhiều người vẫn còn nhầm lẫn, chưa thể phân biệt nhôm và hợp kim nhôm. Hai khái niệm này tuy có mối liên hệ nhưng lại đại diện cho những vật liệu với đặc tính và ứng dụng rất khác biệt.
Nhôm là gì?
“Nhôm” ở đây chính là nhôm nguyên chất (còn gọi là nhôm tinh khiết) là loại nhôm có thành phần chủ yếu là nhôm (Al) với độ tinh khiết rất cao, thường lớn hơn 99%. Do không pha trộn hoặc chỉ pha rất ít các nguyên tố khác, nhôm nguyên chất giữ được những đặc tính cơ bản nhất của kim loại nhôm: trọng lượng nhẹ, mềm dẻo, và khả năng dẫn điện, dẫn nhiệt cực tốt. Tuy nhiên, điểm hạn chế của nó là độ bền cơ học kém, không chịu được lực cao, khiến nó ít được sử dụng trong các ứng dụng kết cấu chịu lực.
Hợp kim nhôm là gì?
Ngược lại, hợp kim nhôm là sản phẩm được tạo ra bằng cách pha trộn nhôm với một hoặc nhiều kim loại khác như đồng (Cu), magie (Mg), silic (Si), mangan (Mn), kẽm (Zn) và sắt (Fe). Mục đích của việc hợp kim hóa là để cải thiện đáng kể các tính chất cơ học như độ cứng, độ bền kéo, khả năng chịu nhiệt và khả năng gia công, vốn là những điểm yếu của nhôm nguyên chất.
Phân biệt nhôm và hợp kim nhôm qua tính chất vật lý
Mặc dù có chung gốc là nhôm, nhưng việc thêm các nguyên tố khác đã tạo nên những đặc điểm và tính chất vật lý riêng biệt cho từng loại.
Tính chất của nhôm nguyên chất
Nhôm nguyên chất nổi bật với khả năng dẫn điện và dẫn nhiệt rất tốt, chỉ xếp sau bạc và đồng. Điều này làm cho nó trở thành vật liệu lý tưởng trong các ứng dụng điện và tản nhiệt. Với trọng lượng nhẹ và độ dẻo cao, nhôm nguyên chất rất dễ dàng uốn, dập, cán mỏng thành các sản phẩm như lá nhôm hoặc vỏ lon.
Tuy nhiên, chính sự mềm dẻo này lại là hạn chế lớn nhất của nó. Nhôm nguyên chất kém bền và không chịu lực cao, dễ bị biến dạng dưới tác động mạnh, khiến nó khó có thể dùng trong các ứng dụng đòi hỏi tính kết cấu vững chắc. Dù có khả năng chống ăn mòn tự nhiên (nhờ lớp oxit bảo vệ), nó vẫn có thể bị ăn mòn trong một số môi trường khắc nghiệt nếu không được bảo vệ thêm.
Tính chất của hợp kim nhôm
Các hợp kim nhôm được “thiết kế” để khắc phục những hạn chế của nhôm nguyên chất. Tùy thuộc vào tỉ lệ và loại kim loại được pha trộn, hợp kim nhôm sẽ có những tính chất vật lý đa dạng nhưng nhìn chung đều vượt trội hơn nhôm nguyên chất về mặt cơ học:
- Độ cứng cao và khả năng chịu lực tốt: Đây là ưu điểm nổi bật nhất. Các hợp kim nhôm có thể đạt độ bền kéo rất cao, thích hợp cho các ứng dụng kết cấu chịu tải trọng lớn.
- Khả năng chống ăn mòn: Một số hợp kim nhôm, đặc biệt là những loại chứa magie (ví dụ như series 5xxx), còn có khả năng chống ăn mòn tốt hơn cả nhôm nguyên chất trong một số môi trường nhất định.
- Khả năng hàn và gia công: Nhiều loại hợp kim nhôm có khả năng hàn và gia công bằng các phương pháp cắt gọt (tiện, phay, CNC) rất tốt, cho phép tạo ra các chi tiết phức tạp với độ chính xác cao.
- Trọng lượng nhẹ: Dù thêm các kim loại khác, hợp kim nhôm vẫn giữ được đặc tính nhẹ vượt trội so với thép, làm cho nó trở thành lựa chọn ưu tiên trong ngành giao thông vận tải và hàng không.
Ứng dụng trong đời sống và công nghiệp
Việc phân biệt nhôm và hợp kim nhôm mang ý nghĩa to lớn trong ứng dụng thực tế, bởi mỗi loại vật liệu sẽ phù hợp với các mục đích sử dụng khác nhau về độ bền, khả năng chịu lực, tính thẩm mỹ và chi phí.
Nhôm nguyên chất với đặc tính mềm, dẻo và dẫn điện tốt, nhôm nguyên chất thường được dùng trong các sản phẩm như vỏ lon đồ uống, dây điện, lá nhôm bọc thực phẩm, tản nhiệt điện tử, và các vách ngăn nhẹ trong xây dựng.
Hợp kim nhôm nhờ độ bền và tính đa dạng, hợp kim nhôm được sử dụng rộng rãi trong các ngành đòi hỏi tính chất cơ học cao. Điển hình là khung xe đạp, khung ô tô, chi tiết máy bay, cửa nhôm kính, linh kiện điện tử, khuôn mẫu, và nhiều cấu trúc trong ngành xây dựng. Chính sự đa dạng này giúp hợp kim nhôm trở thành vật liệu không thể thiếu trong nhiều lĩnh vực công nghiệp.
Cách phân biệt nhôm và hợp kim nhôm đơn giản
Việc phân biệt nhôm nguyên chất và hợp kim nhôm bằng mắt thường có thể khó khăn, đặc biệt đối với người không có kinh nghiệm. Cách làm nhanh chóng nhất là quan sát bằng mắt để đưa ra đánh giá tương đối.
- Nhôm nguyên chất thường có màu sáng bạc rõ rệt và bề mặt có vẻ “mềm” hơn khi chạm vào hoặc thử làm trầy xước nhẹ.
- Hợp kim nhôm có thể có màu ánh xám hoặc hơi đục hơn một chút, và cảm giác khi chạm vào sẽ cứng hơn đáng kể. Khi cố gắng làm trầy xước, hợp kim nhôm sẽ khó bị biến dạng hơn.
Bạn hoàn toàn có thể liên hệ tới các đơn vị chuyên môn về đúc nhôm, mua bán phế liệu nhôm để được hỗ trợ phân biệt nhôm và hợp kim nhôm nhanh chóng và chính xác hơn.
Giá trị thu mua nhôm và hợp kim nhôm
Hợp kim nhôm thường có giá thu mua cao hơn so với nhôm nguyên chất. Lý do là bởi chúng chứa các kim loại có giá trị hơn trong hợp kim (như kẽm, đồng), và quá trình tái chế hợp kim có thể tạo ra các sản phẩm phôi có giá trị cao hơn cho các ngành công nghiệp đòi hỏi độ bền.
Nhôm nguyên chất thường có giá thấp hơn vì độ tinh khiết cao nhưng lại kém bền. Tuy nhiên, nhôm nguyên chất lại rất phổ biến trong đời sống hàng ngày (lon nước, lá nhôm), nên số lượng thu gom thường lớn.
Phế liệu Tuấn Hùng hy vọng bài viết phân biệt nhôm và hợp kim nhôm đã mang lại nhiều thông tin hữu ích cho bạn. Nếu bạn cần hỗ trợ tư vấn xin vui lòng liên hệ với chúng tôi để trao đổi hoàn toàn miễn phí!
Xem thêm: Thu mua phế liệu nhôm giá cao
